De linkse cancelculture is een godsgeschenk voor rechts

Door: Roos Sinnige

‘Als er oorlog komt, premier Wilders mij het land uit wil hebben en ik dan nergens heen kan, mag ik dan bij jou?’

‘Nee, want jij tweette iets positiefs over zwarte piet in 2010.’

Als het linkse Nederland zoals hierboven geïllustreerd ergens sterk in is gebleken het afgelopen decennium, is dat wel het bemesten van rechts. In een tijd van confrontatie en polarisatie verloor links bijna haar complete traditionele achterban, wist extreemrechts haar wortels diep in de Nederlandse politiek te vestigen en kon rechts een meerderheid nemen in beide onze Kamers. Het beste voorbeeld van die bemesting is de uit Amerika overgewaaide cancelculture. Wanneer iemand een fout maakt, of er juist eentje (enorm) lang geleden heeft gemaakt, dient die persoon daarvoor alles kwijt te raken wat hij heeft, en het liefst nog meer dan dat. De soms onterechte tweede kans die onze maatschappij bood is ingeruild voor een onomkeerbare sociale guillotine. Een geschut waar de Franse revolutionisten jaloers op zouden zijn en Rechts Nederland meters vandaan weet te blijven, met als gevolg dat alleen de eigen koppen rollen.

Het meest recente voorbeeld daarvan zagen we het weekend na de nacht van Rutte nog, voor het debat ‘Functie Elders’ waren alle formatie-notulen openbaar geworden en alle onderhandelingstactieken lagen open op tafel. De gevolgen waren dat de premier Mark Rutte op het nippertje aan de regenboogguillotine in de vorm van een motie van wantrouwen ontsnapte, maar hij wel een motie van afkeuring moest incasseren. De politieke toekomst van Rutte leek na een judaskus van de ChristenUnie uitgespeeld. De VVD schaarde zich echter als een blok achter hun leider, en uit het niets schoof elke VVD’er die politiek Nederland kent aan bij elk praatprogramma wat Nederland kent. Het doel: De rug van Rutte met chirurgische precisie en klinkklare lulkoek recht te komen zetten. De dolken werden er, met enige hulp van middelmatige bevragingen en korte items, secuur uit de rug van Rutte gehaald. Het verschil met wat er gebeurde rond Groenlinksvoorman Jesse Klaver dat Paasweekend was levensgroot. De Jessias werd aan het kruis genageld omdat hij de grootste wens van de achterban, dingen veranderen, regeren, te graag zou willen. Bovendien werd hem nog een slechte campagne verweten en zou hij geen geschikte premierskandidaat meer zijn. Terwijl de VVD overloopt van talent en ervaring is het de partij zonder duidelijke kroonprins(es) die op nieuw leiderschap lijkt te hopen.

Het staat misschien ook wel symbool voor de incidentenpolitiek die ons land bestuurt, en hoe weinig er sprake is van inhoud zo ook in de eigenlijke argumentatie in beide gevallen. Het VVD verhaal bestond uit niets meer dan dat Rutte de meest geschikte staatsman was voor een tijd van crisis, de stapel aan leugens met als grote topstuk ‘Omtzigt functie elders’, maar ook de bombardementen op Hawija, bleef verborgen in het decor. Dat Klaver nu ondertussen de formatieproblemen uit 2017 probeert weg te schrobben voor een kans aan de formatietafel, past ook precies in de afgelopen campagne. Ondanks dat er dus objectief misschien weinig van de VVD juichverhalen klopte, werkte de betogen van de prominenten wel in de beeldvorming. Terwijl op social media GroenLinksers boos waren op Klaver kreeg de normale Nederlander voor de buis maar één optie voorgeschoteld. Staatsman Rutte or nothing.

Een misschien nog wel veel beter voorbeeld, zijn alle perikelen rond Forum en de PVV. Forumleider Thierry Baudet wist alles te doen en meer dan dat om het hele politieke spectrum van VVD tot BIJ1 over zich heen te krijgen, en daarmee een vervierdubbeling binnen te halen. De politicus zette zijn leerling Freek Janssen voor de vorm nog ‘laag’ op zeven, maar met acht zetels kon Freek rustig zijn plaats innemen. Na de inauguraties koos EenVandaag er zelfs voor hem uit te lichten in een stuk over de jonge nieuwe talenten van de Kamer. De ophef daarover op sociale media brachten het nieuwe kamerlid alleen maar meer in het nieuws, en alleen maar meer fans.

De regeling van werkzaamheden van voor het verkennersdebat na het paasweekend was dan ook sprekend voor wat er gebeurt in ons politieke landschap. PVV kamerlid Gidi Markuszower kwam met twee debataanvragen. De eerste ging over een debat over een nieuwe Turkijedeal, met als doel van de PVV deze tegen te houden. Het nieuwe DENK kamerlid van Baarle en Sylvana Simons van BIJ1 steunden het debat direct, ze ‘konden niet wachten om de PVV te bestrijden’. Op zich was dat ook een logisch antwoord, maar bij de tweede debataanvraag van Markuszower voor een debat over Marokkaanse Nederlanders wisselde het duo ineens compleet van standpunt. ‘Er moet geen platform worden geboden aan vreemdelingenhaat in de Tweede Kamer’ was de uitleg bij de tegenstem. Op papier is dat begrijpelijk, het problematiseren van een hele groep Nederlanders op basis van afkomst is racisme. Er was echter nergens een reden om aan te nemen dat dezelfde universelere rassenhaat van de PVV bij het Turkijedebat geen hoofdrol zou spelen rond de migratieproblematiek. Daar wringt dan ook de schoen.

Net toen ze verkozen waren zaten Simons en BBB-oprichter Caroline van der Plas recht tegenover elkaar bij talkshow Op1. Ze kwamen flink in de clinch met elkaar en parlementair journalisten krioelden over elkaar heen om aan te geven hoe deze twee elkaar groot konden maken door zichzelf tegen de ander te profileren. De afgelopen decennia tonen alleen een groot probleem aan daarin, waar BIJ1 zometeen 4 zetels winst boekt dankzij deze confrontaties, boekt BBB er 5. Dit komt omdat dit soort debatten rechts altijd lijkt te winnen. Of ze knippen er hun punten wel uit de debatten en discussies, geven media de schuld van framing en gaan janken over ophef, of als links niet het debat aangaat vanwege de ronduit absurdistische uitgangspositie van extreemrechts komen Baudet en Wilders met series aan drogredenaties die hun kiezers alleen maar verder het extreemrechtse konijnenhol in duwen. Links, en haar schreeuw om nuance, lijken per definitie verloren te hebben.

Wat de oplossing is? Misschien is het een beetje atypisch voor deze rubriek, maar ik weet het eigenlijk niet. Wilders heeft het Nederlandse debat naar rechts getrokken waardoor hij bijna altijd in de grijze ruimte weet te handelen. Telkens weet hij precies wat hij kan zeggen zodat zijn fans al direct van hem houden en zijn tegenstanders hem alleen maar groter komen maken door aan de interruptiemicrofoon precies te zeggen wat hij horen wil. Ik ben zelf ook een enorme moraalridder op Twitter en kan me ook niet inhouden mijn woede te ventileren als Wilders weer eens met plannen komt die doen alsof mensenrechten fantasieën zijn, maar mijn woede helpt niemand iets verder, alleen is het ook te laat om hem dood te negeren. 

We zijn ver langs het punt van een ouderwets cordon sanitaire, wat ook niet meer past in de 21ste eeuw en onze internetmaatschappij. Appeasmentpolitiek is daarentegen ook geen antwoord, want het laten normaliseren van dit soort gedachtegoed gaat ons alleen maar meer problemen opleveren wanneer er echte vluchtelingenstromen op gang komen door de klimaatcrisis en de bom van de kansenongelijkheid in ons land uiteindelijk een keer ontploft. De gruwelen van de Toeslagenaffaire blijken helaas ook geen verandering teweeg te brengen en dus kan links nog zo goed nuanceren of zo hard roepen, voor elk links persoon komen er daarmee drie FVD’ers bij. Extreemrechts lijkt de mediacratie te hebben uitgespeeld, en dus kan ik van onder het cancelschavot met niks anders eindigen dan, ‘bedankt voor uw stem op Thierry Baudet’.